پروتز های دندانی :
پروتز دندانی نوعی وسیله دندانپزشکی است که جای دندان از دست رفته را می‌گیرد یا نقص دندان را می‌پوشاند. این وسایل دندانپزشکی شامل ایمپلنت دندان، تاج، پل، دندان مصنوعی و روکش است و برخی از آنها قابل جابجایی یا ثابت ماندن در دهان شما هستند .
انواع پروتز های دندانی :
به طور کلی پروتز های دندانی دو نوع میباشد: پروتز دندان ثابت، پروتز دندان متحرک .
پروتز دندان ثابت :
پروتز ثابت دندان یکی از انواع مختلف پروتزها میباشد که معمولا به نام عمومی روکش دندان در بین افراد جامعه شناخته میشود
در پروتز ثابت، بیمار نمی‌تواند آن را از دهان خارج کند پروتز ثابت می‌تواند بر روی ایمپلنت یا دندان فرد کار گذاشته شود .
این نوع پروتز به وسیله چسب مخصوص یا پیچ به دندان یا ایمپلنت دندان وصل میشود. این نوع پروتز را فقط دندانپزشکی که به آن مراجعه کرده‌اید می‌تواند از دهان شما خارج کند .
![]()
مواد سازنده پروتز ثابت :
روکش یا بریج سرامیک متصل به فلزدر این نوع پروتز ابتدا فریم یا چارچوبی از فلزات مخصوص (تیتانیوم، پالادیوم و یا طلا) که به روکش یا بریج ثبات میدهند ساخته میشود سپس لایه ای از سرامیک دندانی برای بازسازی ظاهر و سطح جونده پروتز به این فریم متصل میشود
انواع پروتز ثابت :
_ روکش تک واحدی دندان
_ بریج دندان
_ ونیر ها
INLAY / ONLAY / OVERLAY _ ( اینلی / اونلی / اوورلی ها )
_ ایمپلنت های دندانی
روکش دندان تک واحدی :
زمانی که ساختار دندان ضعیف باشد و نیاز به محافظت و حمایت داشته باشد، می‌توان از روکش استفاده کرد. همچنین در برخی موارد روکش دندان برای زیبایی نیز استفاده میشود. بعضی افراد به دلیل نداشتن بعضی از دندان‌های آسیابی مشکلاتی را در جویدن و بلع دارند که روکش دندان به کمک این افراد می‌آید و جویدن را برای افراد راحت‌تر می‌کند .
![]()
بریج دندان :
از انواع پروتزهای دندانی می‌توان به بریج دندان اشاره کرد. پروتز ثابت دندان که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد همین نوع از پروتز دندان است. از این نوع پروتز زمانی استفاده میشود که بیمار بیشتر از یک دندان را از دست داده باشد و دندان‌های از دست رفته بین دو دندان دیگر قرار گرفته باشند. در این حالت دندان‌های کناری تراشیده می‌شوند و یک پل یا بریج بین دندان‌های اصلی زده میشود. بدین صورت ناحیه خالی بین دندان‌ها پر میشود و زیبایی فرد باز می‌گردد
![]()
ونیر ها :
لمینیت دندان یا ونیرها یکی از مدرن‌ترین رویکردها حل مشکلات زیبایی در دندانپزشکی پیشرفته امروزی است.
ونیرهای لمینیتی بسیار نازک بوده و به سطح جلویی دندان موجود چسبانده می‌شوند. در نتیجه شما لبخندی زیباتر و طبیعی‌تر از همیشه خواهید داشت
![]()
:INLAY / ONLAY / OVERLAY _ ( اینلی / اونلی / اوورلی ها )
در مواردی که پوسیدگی‌های دندان، تاج دندان را به شدت تخریب کرده است یا زمانی که میزان حفره ایجاد شده در دهان به قدری زیاد باشد که نتوان از روش‌های کلاسیک برای پر کردن دندان استفاده کرد، اینله ها و اونله ها به کار برده می‌شوند
اینلی و اونلی دندان روشی برای درمان پوسیدگی و ترمیم دندان هستند و کاربرد زیادی برای دندان‌های آسیابی دارند. این دو روش نسبت به روکش دندان بسیار با دوام‌تر و مستحکم‌تر هستند
زمانی که پوسیدگی دندان سطحی باشد یا دندان دچار ترک خوردگی یا شکستگی شده باشد از این دو روش برای ترمیم دندان استفاده میشود. به بیان دیگر زمانی که ساختار دندان سالم باشد و میزان پوسیدگی آنقدر کم باشد که دندانپزشک نتواند آن را پر کند می‌توان از اینله و انله استفاده کرد که ساختار دندان کاملا حفظ خواهد شد. اینله و انله دندان با پر کردن دندان کاملا متفاوت است. در پر کردن دندان، دندانپزشک بعد از جدا کردن پوسیدگی‌ها اقدام به پر کردن دندان می‌کند، در صورتی که در اینله و انله باید از دندان فرد قالب گیری صورت گیرد و در لابراتوار، قسمت مشخص شده از دندان فرد ساخته شود
در مواردی به اصطلاح اوورلی برمیخوریم که منظور از آن یک اونلی کامل با پوشش تمام کاسپ هاست که ممکن است بخشی از سطوح اگزیال را نیز در بر بگیرد.ممکن است اوورلی از نظر ظاهری شبیه روکش دیده شود،یک روکش مبتنی بر باندینگ،با اجزای داخل تاجی از قبیل باکس و لبه های دورتر از لثه و ضخامت کم در سطوح اگزیال
تفاوت اصلی اونلی های گسترش یافته به سطوح اگزیال از جمله اورلی ها با روکش های تمام سرامیک سنتی، در ضخامت حداقلی این ناحیه از پروتز است
![]()
ایمپلنت های دندانی :
ایمپلنت دندان که یک فنداسیون برای دندان طبیعی است که معمولاً از تیتانیوم ساخته شده و بی‌خطر است
ایمپلنت در اصل جایگزینی برای ریشه دندان است. ایمپلنت دندان دارای پایه قوی در ریشه‌ها برای داشتن یک دندان دائمی است که با دیگر دندان‌ها تشابه و سازگاری دارد. ایمپلنت از تیتانیوم خالص تولید میشود که ضرری برا بدن انسان ندارد. ایمپلنت‌ها به شکل یک میله باریک در استخوان فک قرار می‌گیرند و روکشی از جنس زیرکونیا بعد از قالبگیری به دست لابراتوار مربوط ساخته و در نهایت بر روی پایه ایمپلنت متصل میشود .
![]()
پروتز دندان متحرک :
پروتزهای متحرک دارای فریم یا چهارچوب فلزی هستند. این فریم باعث افزایش استحکام و راحتی استفاده از پروتز میشود. خارج کردن این پروتز در زمان شب ضروری نیست. پروتز متحرک باعث جایگزینی دندان از دست رفته میشود و زمانی که استفاده از ایمپلنت یا بریج غیرممکن است، ساخته شده و به کار برده می‌شوند
انواع پروتز دندان متحرک :
_ پروتز پارسیل
_ پروتز کامل ( دست دندان )
پروتز دندانی پارسیل :
پروتز دندانی پارسیل که به نام «دندان تکه‌ای» نیز شناخته میشود یکی از انواع پرکاربرد پروتز هستند. جالب است بدانید که پروتز پارسیل خود دارای انواع مختلفی است. به عنوان مثال هنگامی که به یک روش موقت نیاز است پروتز دندانی پارسیل فلیپر (سراسر آکریل) بهترین گزینه انتخابی است
یکی دیگر از انواع پروتز دندانی پارسیل، پروتز کرم کبالت میباشد. این نوع پروتز جز بهترین گزینه‌ها برای درمان بی دندانی‌هایی محسوب میشود که دارای انتهای آزاد می‌باشند. همچنین به افرادی که به انجام پروتز ثابت دندان تمایل ندارند پیشنهاد میشود که از پروتز کرم کبالت استفاده نمایند. این نوع پروتز یک پروتز ترکیبی است که از ادغام آکریل و آلیاژ فلز حاصل میشود. البته توجه داشته باشید که پروتز دندانی پارسیل به دلیل داشتن گیره‌های از زیبایی ظاهری برخوردار نیست. از این رو امروزه انواع مختلفی از پروتز پارسیل طراحی و عرضه شده است که قسمت فلزی آن نیز همرنگ دندان میباشد
پروتز کامل یا دست دندان :
پروتز کامل دندان یا دست دندان نوعی پروتز متحرک و مناسب افرادی است که هیچ دندانی در دهان خود ندارند (برای مثال افراد مسن و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها). این در حالی است که این روزها به دلیل وجود ایمپلنت و سپس لمینت دندان، استفاده از پروتز کامل دندان یا دست دندان به شدت کاهش یافته است
جالب است بدانید که پروتز کامل نیز در دو نوع معمولی و لثه نرم موجود میباشد. نکته با اهمیت درباره پروتز کامل دندان این است که این نوع پروتز از دو قسمت تشکیل میشود. بخشی که دارای دندان‌های سفید و بخشی که دارای لثه پروتز و به رنگ صورتی میباشد
توجه داشته باشید که قسمت جهت عملکرد و کارایی بهتر می‌بایست لثه پروتز دارای استحکام و مقاومت باشد
ممکن است این سوال ذهنتان را مشغول کرده باشد که «نقش اصلی پروتزهای کامل یا پارسیل با لثه نرم چه چیزی است؟»
در حقیقت از لثه نرم به عنوان لایه زیرین لثه سخت پروتز در کوتاه مدت استفاده میشود. لثه نرم دارای ضخامت معادل ۱-۲ میلی‌متر میباشد. در واقع تا زمانی از این لثه استفاده میشود که التهاب لثه فرد از بین نرفته باشد.
البته توجه داشته باشید که در صورت استفاده مداوم، اگرچه در ابتدای کار، بسیار راحت‌تر است، کارایی و میزان تخریب بافت لثه افزایش می‌یابد. علاوه بر این تمیز نمودن لثه نرم بسیار دشوار و طاقت فرسا است. همچنین احتمال رشد و تکثیر باکتری‌ها و قارچ‌ها در خلل و فرج لثه‌های نرم بسیار زیاد است.