زمانی که دندان شما پوسیده می شود، دندانپزشک برای درمان آن بخش های پوسیده و عفونی شده را تخلیه می کند و سپس دندان پوسیده شده را با مواد مخصوص پر می کند. برای پر کردن دندان های پوسیده می توان از انواع مواد ترمیمی استفاده نمود. دو ماده ترمیمی بسیار متداول که برای پر کردن دندان مورد استفاده قرار می گیرد، کامپوزیت سفید رنگ و آمالگام نقره ای رنگ می باشد. به لطف انواع روش های ترمیم دندان، گزینه های متعددی برای بهبود دندان های پوسیده، خراب و شکسته وجود دارد. به لطف روش درمانی ترمیم کردن دندان، شما می توانید لبخند بسیار زیبایی داشته باشید.
![]()
در چه مواردی دندان نیاز به ترمیم دارد ؟
- شکستگی دندان: معمولا شکستگی دندان طی حادثه ای رخ میدهد و برای فرد قابل تشخیص هست.
- سایش دندان: همیشه به تدریج ایجاد می شود و پس از مدتی باعث ایجاد تغییر در شکل ظاهری دندان ها می شود، به این صورت که سطح دندان ها از حالت اولیه که دارای قسمت های برجسته و فرو رفته است تبدیل به سطحی صاف یا نسبتا صاف می شود. این نوع از سایش عموما هیچ حساسیت و دردی ایجاد نمی کند و فقط تغییر شکل ظاهری به وجود می آورد و اکثرا نیاز به درمان پر کردن نیز ندارد، فقط میتوانیم به کمک وسایلی مانند نایت گارد روند سایش را کندتر کنیم. گاهی سایش در سطوح بیرونی دندان و نزدیک لثه (اکثرا در اثر سایش مسواک) رخ می دهد؛ این نوع از سایش هم می تواند ایجاد درد کند و هم مشکلاتی از لحاظ زیبایی برای فرد ایجاد کند. در هر دو این موارد می توانیم قسمت های سایش یافته را ترمیم (پر) کنیم.
- پوسیدگی دندان: علائمی مانند تغییر رنگ به صورت نقطه یا لکه زرد تا قهوه ای و حتی سیاه که قبلا نبوده، حساسیت و درد در هنگام خوردن شیرینی یا ترشی یا هنگام تماس مسواک با دندان دارد. همچنین ایجاد شدن حفره کوچک روی سطح جونده یا سطوح دیگر دندان می تواند نشان دهنده پوسیدگی دندان باشد. نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشیم اینست که گاهی پوسیدگی دندان در مراحل اولیه هیچگونه علامت ظاهری و حتی حساسیت به هیچ نوع محرکی ندارد این نوع پوسیدگی ها طی معاینات دوره ای و توسط دندانپزشک می تواند شناسایی و درمان شود و اگر معاینات دوره ای انجام نشود این پوسیدگی های شناسایی نشده به مرور زمان پیشرفت کرده و در دندان مبتلا ایجاد حفره و یا حساسیت و درد می کند و ممکن است در این مرحله پیشرفت پوسیدگی به اندازه ای شده باشد که نیاز به درمان های وسیع تر مانند درمان ریشه (عصب کشی) و … نیز باشد. پس برای داشتن دندان های سالم تر بهتر است معاینات دوره ای دندانپزشکی بین ۴-۶ ماه یکبار انجام شود.
![]()
متریال مورد استفاده برای پر کردن دندان :
- آمالگام: این ماده از مواد قدیمی برای پر کردن دندان به شمار می آید. آمالگام با داشتن رنگ نقره ای به راحتی از سایر مواد شناخته می شود. امروزه پزشکان از این ماده به دلیل وجود جیوه در ساختار آن که ماده ای سمی است و می تواند برای سلامتی مضر باشد،کمتر استفاده می کنند.
- کامپوزیت: ظاهر کامپوزیت ها مانند دندان طبیعی است و هنگام استفاده از آن نیازی به تراشیدن قسمت سالم برای چسباندن به دندان نیست. این ماده به دلیل این که دچار خوردگی نمی شود می تواند گزینه ی مناسبی برای پر کردن دندان باشد. این روش برای رفع پوسیدگی های کوچک مناسب است و به دلیل هزینه ی بالاتر نسبت به آمالگام برای رفع پوسیدگی های بزرگ مناسب نیست.
- سرامیک: این ماده نسبت به دو ماده قبلی به دندان نمی چسبد. سرامیک به دلیل شباهت به دندان طبیعی برای پرکردن دندان گزینه ی مناسبی است. در هنگام پر کردن دندان با سرامیک به دلیل حجیم بودن آن باید مقدار بیشتری از قسمت دندان سالم را تراشید. سرامیک نسبت به کامپوزیت و آمالگام گران تر است.
- طلا: همان طور که ممکن است حدس زده باشید هزینه پر کردن دندان با طلا بسیار بالا است و از این ماده زمانی که بخواهیم مقاومت و استحکام بالایی ایجاد کنیم، استفاده می شود. این ماده در برابر خوردگی مقاوم است و اجازه نمی دهد باکتری و ذرات غذا در پوسیدگی دندان نفوذ کند.
![]()
مراحل پر کردن دندان :
- ابتدا معاینه و شاید رادیوگرافی دندان آسیب دیده و حجم آسیب مشخص می گردد،
- بعد ماده بیحسی تزریق شده و پس از حصول بی حسی پوسیدگی برداشته و یا اگر سایش و یا شکستگی داشته باشیم حفره ای برای قرار گرفتن ماده ترمیمی ایجاد می شود و نیز لبه های شکستگی در صورت نیاز صاف و منظم می گردد، گاهی آسیب منجر به از دست رفتن بیش از یک سطح از دندان می شود که در این موارد برای ایجاد فرم صحیح باید از نوارهایی بنام ماتریکس استفاده کنیم
- سپس در مورد نوع ماده ترمیمی (آمالگام یا کامپوزیت) تصمیم گیری می شود،
- پس از تراش و ماتریکس گذاری ماده پر کردنی را درون حفره، کم کم قرار داده و فرم مناسب برای آن ایجاد می شود.
- گاهی قبل از قرار دادن ماده ترمیمی از موادی به نام بیس و لاینر (موادی برای کف بندی حفره) استفاده می کنیم و سپس ماده ترمیمی در محل قرار می گیرد.
- بعد از پایان فرم دهی و سفت شدن ماده ترمیمی، ارتفاع و تماس با دندان مقابل چک و در صورت نیاز اصلاح می گردد و جلسه درمانی به پایان می رسد.
![]()
مزایا پر کردن با کامپوزیت :
- چون این مواد همرنگ دندان( ماده سفید) است نسبت به آمالگام که تیره رنگ است از زیبایی بیشتری برخوردار است.
- برای پر کردن دندان با کامپوزیت نیاز کمتری به تراشیدن و دریل کردن دندان است و بخش بیشتری از ساختار طبیعی دندان حفظ می شود.
- با کمک نور مخصوصی مواد ترمیمی ظرف چند ثانیه سفت و مستحکم می شود.
- این مواد پیوند بسیار محکمی با دندان برقرار می کنند که به محافظت از دندان در مقابل شکستن کمک می کند.
- شکل دهی به مواد کامپوزیتی برای دندانپزشک بسیار راحت تر است در نتیجه شکل نهایی آن خیلی بیشتر شبیه به دندان واقعی خواهد بود.
- برخی افراد ممکن است به آمالگام آلرژی نشان دهند، اما واکنش آلرژی به کامپوزیت دندان مشاهده نشده است.
- کامپوزیت عایق حرارتی است و گرما و سرما را منتقل نمی کند. از آنجایی که آمالگام فلز است رسانای خوبی برای انتقال دما می باشد. به خصوص در مواردی که پر شدگی زیاد باشد، تجربه حساسیت دندان به سرما و گرما متداول است. در بیشتر موارد حساسیت دندان پس از چند روز یا چند هفته کاهش پیدا میکند اما در برخی افراد تا آخر این حساسیت باقی می ماند به خصوص هنگامی که دندان در معرض سرما قرار می گیرد.
- مواد ترمیمی کامپوزیت امکان انواع ترمیمهای دندانی را فراهم کرده اند و در بسیاری از مواقع به جای تعویض مواد ترمیمی، میتوان تنها بخش آسیب دیده دندان را پر کرد چرا که مواد جدید کامپوزیت هم به دندان خوب می چسبند هم به پر شدگی پیشین.
![]()